Afgelopen zomer reisde ik al eens per trein naar de Franse Alpen. Nu ben ik uitgenodigd om in de winter de bergen te bezoeken. Vandaag zit ik in de trein naar wat de hoofdstad van de Alpen genoemd wordt: Grenoble. Maar ik kom niet voor de stad maar voor de regio Isère. En nog specifieker: het bijwonen van drie etappes van La Grande Odyssee in Isère, een van de meest spectaculaire sledehondenraces ter wereld.
De La Grande Odyssée, elk jaar in januari, is meer dan een sledehondenrace; het is een episch avontuur dat het uiterste vergt van zowel de honden als hun mushers (de piloten). Gedurende elf dagen doorkruisen de teams de Alpen, waarbij ze extreme weersomstandigheden en uitdagende terreinen trotseren. De etappes hebben elk zijn eigen unieke uitdagingen en adembenemende landschappen.
Wat is La Grande Odyssée?
De race is opgedeeld in twee categorieën: de open en de beperkte categorie. Het grootste verschil hierbij is het aantal honden dat gebruikt wordt. In de open categorie wordt gebruik gemaakt van een pool van 12 honden waarvan er elke dag minstens zes en maximaal tien mogen racen. In de beperkte categorie wordt een pool van 9 honden gebruikt en daarvan verschijnen er vijf of 6 elke dag aan de start van de race. Naast deze categorieën worden er ook nog onderscheid gemaakt in rashonden (huskies) en gemengde rassen. Er zijn bijvoorbeeld teams met honden die half husky en half windhond zijn. Dat maakt de hond niet alleen bestendig tegen de kou maar ook sneller dan de normale husky.
Starten in 7 Laux
Elke dag zijn de start en finish in een ander dorp. De laatste 3 etappes vinden plaats In Isère en ik krijg de kans om drie van deze etappes van dichtbij mee te maken. De eerste etappe vindt plaats in Prapoutel in het skigebied 7 Laux aan de voet van het Belledonne Massif. Wanneer we naar de start/finish lopen zien we de ene na de andere auto met hondentrailer staan. Waar normaal gesproken de pistes eindigt, staat nu een grote opgeblazen poort waarvandaan de mushers starten. Langs de hekken staan kinderen met vlaggetjes te zwaaien en te wachten op de deelnemers. Alle honden staan vol enthousiasme te wachten totdat het eindelijk hun beurt is om van start te gaan. De race werkt volgens een time trial principe. De teams verschijnen dus met een interval aan de start en hun totale tijd wordt bijgehouden om aan het einde te zien wie het snelst is. Het is druk rondom de startplek en elk team wordt met luid gejuich en applaus onthaald. Een voor een schieten ze weg, de bergen in.
Ondertussen bind ik de sneeuwschoenen onder zodra het laatste team vertrokken is en ga ik zelf ook de bergen in. Ik wil de mushers en sledes voorbij zien razen. De zon zakt langzaam terwijl ik omhoog loop en als ik ongeveer twee kilometer gelopen heb dan zie ik een mooi plekje om de racers aan te kunnen zien komen. Inmiddels valt de duisternis in en zie ik in de verte kleine lampjes omlaag komen. Het contrast tussen de lampjes van de mushers en het kleine beetje licht dat nog over de bergtoppen komt geeft een spectaculair beeld. Als bijna alle teams voorbij gekomen zijn loop ik weer naar beneden waar we de laatste deelnemer onthaald zien worden door de enthousiaste menigte.
Hondenleven in Isère
De volgende dag is het hele circus verplaatst naar Col de Porte. Ook hier staat het weer rijen dik om de start en finish heen. Alleen gaat er helaas vandaag niet geracet worden. Het is namelijk te warm, 13 graden. De is op het randje maar ze willen het de honden niet aan doen. Door hun dikke vacht kunnen de huskies slecht tegen hogere temperaturen. Er wordt goed op de dieren gepast en voor ze gezorgd. Vanuit de organisatie van La Grande Odyssée is er een team van 12 dierenartsen dat streng toeziet op het welzijn van de honden.
Vandaag wordt er alleen een klein rondje gemaakt door de teams om zich te presenteren aan het toegestroomde publiek. Rondom de start is er ook genoeg te doen. Er zijn verschillende tentjes waar je een vr-experience kan beleven bijvoorbeeld. Bij een andere stand kun je het schiet-onderdeel van een biathlon uitproberen en er zijn natuurlijk ook honden om te knuffelen. Uiteraard is dat de meest populaire plek rondom de start/finish.
De eigenaar van de honden blijkt een Nederlander te zijn genaamd Erwin. Ik raak met hem aan de praat. Zelf heeft hij vorig jaar geleden meegedaan aan La Grande Odyssée. “Eigenlijk hoorde hij er helemaal niet thuis,” vertelt hij. “Mijn honden zijn getraind op kracht en niet op snelheid.” Als Erwin niet aan het rondtrekken is met het circus van de Odyssée dan kunnen toeristen bij hem ritjes maken in zijn sledes en geeft hij cursussen in het “mushen” ofwel het berijden van zo’n hondenslee. Dat doet hij in Frankrijk en Zweden.
Mush Mush
Terwijl Erwin wat foto’s laat zien hoe ze in Zweden over een bevroren meer trekken, vraagt hij: “Weet je waar de term musher vandaan komt trouwens? Dat komt van de Inuit. Die riepen altijd: mush, mush, tegen de honden. Dat betekent zoiets als stap stap. Daarom noemen we de piloten van de sledes nu mushers.” Hij laat me ook nog een van zijn sledes zien. De sledes bestaan naast twee ijzers ook vooral uit verschillende remsystemen: een handrem voor de parkeerstand, een rem aan weerszijden om enigszins te kunnen sturen en een rem om de spanning op de hondenriemen te kunnen houden. Zo is het een leerzame middag, ondanks dat er niet geracet wordt.
De Laatste etappe in Villard-de-Lans
De laatste etappe vindt plaats in Villard-de-Lans. Gezien de weersvoorspelling is de start vervroegd en naar half acht ‘s ochtends. Dus de racedag zit er vroeg op. Ik trek snel mijn Cortazu Hardshell Snow Pant en Jacket aan. Even verderop in Corrençon en Vercors pak ik de skilift omhoog. Het zonnetje schijnt en de pistes liggen er mooi bij. In de paar uurtjes die ik heb probeer ik zoveel mogelijk van de 130 kilometer piste mee te pakken. Bovenin, op 2050 meter kijk ik over de wolken heen de Alpen in en kan ik de Alpe d’Huez en zelfs de Mont Blanc zien liggen. Het uitzicht is fenomenaal maar ik kan hier niet te lang blijven staren, de piste wacht. Zo hard als ik kan knal ik naar beneden. Door bossen en langs rotswanden, zelfs tijdens het snowboarden geniet ik van het landschap.
Isère, een paradijs voor elke bergsporter en hondenliefhebber.
De drie startplekken van La Grande Odyssée in Isère lagen alle drie in een ander gebergte: de Alpen, de Chartreuse en de Vercors. Stuk voor stuk prachtige gebieden met hun eigen unieke eigenschappen. I Isere is dan ook altijd wat te doen voor iedereen. Met een auto kun je vanuit Grenoble zo een skigebied in rijden. Naar de Chartreuse rijden zelfs stadsbussen. In die gebieden naast de traditionele wintersporten als skiën en snowboarden kun je er ook vele kilometers langlaufen maar denk ook eens aan een sneeuwschoenwandeling waar de plateaus in de verschillende gebergten bijzondere mogelijkheden voor bieden.
Voordat ik naar de grote prijsuitreiking ga mag ik nog even gaan wandelen met een husky. Cani-hiking of cani-rando op zijn Frans. Het idee hierbij is dat de hond je helpt om je over uitdagend terrein te begeleiden. Je laat je dus gecontroleerd voortrekken. Dit is voor iedereen die van honden houdt een absolute aanrader. Bij Les ExtraPattes kun je verschillende activiteiten doen met huskies, zowel in de zomer als in de winter en wordt je goed begeleid, ook als je minder ervaring met honden hebt. Na een uur door het bos gelopen te hebben neem ik met weemoed afscheid van Owaî, een jonge husky met een eigen willetje. Het was een perfecte match, zo zegt Sandra, die ExtraPattes runt.
Prijsuitreiking La Grande Odyssée
Als de zon onder is, dan meld ik mij in het centrum van Villard-de-Lans voor de prijsuitreiking. Hans Lindahl uit Noorwegen heeft gewonnen. De Spanjaard Iker Ozkoidi volgt op ruim 7 minuten en de Franse Elsa Borgey volgt op nog eens ruim 7 minuten daarvan. Alle winnaars van de verschillende categorieën verschijnen één voor één op het podium samen met de leider van hun roedel. De twintigste editie van La Grande Odyssée is alweer voorbij. In Isère keert de rust weer terug tot 2025 wanneer La Grande Odyssée in Isère zal terugkeren. Maar ook tussentijds is hier meer dan genoeg te beleven.
Praktische tips voor La Grande Odyssée en Isère
De start/finish zijn gratis te bezoeken voor iedereen. Om de mushers in actie te zien moet je vaak wel even wat moeite doen zoals het maken van een sneeuwschoenwandeling. Pistes zijn tijdens de etappes afgesloten (voor ongeveer 3 uur). Voor meer informatie over La Grande Odyssee kun je terecht op hun website.
Isère is een veelzijdige regio die voor elke reiziger wat te bieden heeft. Algemene informatie over Isère over alles wat er te doen is vind je hier.
Grenoble is een perfect startpunt en gemakkelijk te bereizen per trein. Ik nam de Eurostar vanuit Rotterdam en stapte in Parijs over naar een directe trein richting het Grenoble. De makkelijkste manier om tickets te boeken is de website van de Franse spoorwegen SNFC Connect. Grenoble is een levendige stad die zelf genoeg te bieden heeft. Maar als outdoor-liefhebber kun je van daaruit kun je aan alle kanten de bergen in.
