Verrekijker – GearGuide

Er zijn vele soorten verrekijkers in de handel. Voor iedere outdoor of action sport is er wel een aangepaste versie. Denk aan trektochten, watersporten, de waarneming van dieren, de jacht, bergsport en aan vele andere soorten van vrijetijdsbesteding.

Om een verrekijker te kunnen kiezen, die het best beantwoordt aan je behoeften, is het noodzakelijk de technische eigenschappen van de verschillende modellen te vergelijken. Hierna volgen enkele onderwerpen die je zullen helpen in je zoektocht.

Zwaluw 10×50 Vogelbescherming Nederland
Verrekijker

[vc_btn title=”BEKIJK PRODUCT” style=”flat” color=”black” align=”left” link=”url:https%3A%2F%2Fad.zanox.com%2Fppc%2F%3F39396250C99864287%26ulp%3D%5B%5B%2Fp%2Fvogel-bescherming-nederland-zwaluw-10×50-verrekijker-NDAAC12001.html%3Fcolour%3D5806%5D%5D||target:%20_blank|”]

Onderwerpen in deze GearGuide:

  • Onderdelen
  • Typen
  • KiezenTechnologieDakkant & Porro prisma’sScherpstelling

    Vergrotingsfactor & Gezichtsveld

    Lenzen & Coatings

Onderdelen

Verrekijkers

  1. Oculairlens met coating
  2. Oculair
  3. Dakkant prisma
  4. Binnenkant gevuld met nitrogeen ter voorkoming condensvorming
  5. Objectief
  6. Brug
  7. Slagvaste behuizing (glasvezel/aluminium/kunststof)
  8. Middenverstelling met geïntegreerde dioptrie
  9. Oogkappen (instelbaar)

Typen

Onderstaand vind je een korte omschrijving van typen verrekijkers die met name geschikt zijn voor outdoor en action sport gebruik.

Compactkijkers

Verrekijkers van een relatief klein formaat en laag gewicht die gemakkelijk in een zak van je jack of in het documentenvak bovenop je rugzak passen.

Monokijkers

Verrekijkers met een buis die het bescheiden formaat van de compactkijker combineren met de scherpte van een observatiekijker.

Observatiekijkers

Verrekijkers die gemaakt zijn om objecten op grote afstand en in een breed blikveld te kunnen bekijken.

Zoomkijkers

Verrekijkers die via een traploos regelbaar verstelmechanisme de mogelijkheid bieden een object nog dichter bij te halen dan met andere kijkers mogelijk is.

Nachtkijkers

Verrekijkers waarmee je bij weinig licht of slecht zicht de details van een object kan waarnemen.

Kiezen

Het kiezen van een verrekijker is een lastige aangelegenheid omdat er nooit een zal zijn die aan al je eisen voldoet. Wil je hem toch zo breed mogelijk kunnen inzetten, dan kies je de verrekijker die de grootste gemene deler van al je wensen en verlangens biedt. In de praktijk betekent dit dat als je bijvoorbeeld gaat voor een breed gezichtsveld, omdat je niet alleen die ene kitesurfer – maar ook de andere deelnemers aan de wedstrijd – op het water wilt spotten.

Kies je voor een compactkijker omdat je als outdoor sporter een laag gewicht en een bescheiden pakmaat het belangrijkste vindt, dan moet je voor lief nemen dat bepaalde facetten van de beeldkwaliteit minder zijn dan bij een observatiekijker.

Behalve in een aantal hoofdcategorieën (compactkijkers, observatiekijkers, nachtkijkers etc.) delen de fabrikanten hun kijkers tevens in subcategorieën, op basis van de specifieke eigenschappen. Van die eigenschappen wordt bovendien een mate van geschiktheid aangegeven, variërend van ‘minder geschikt’ tot ‘optimaal geschikt’. Op deze wijze wordt het bepalen van de verrekijker die het beste bij jou past een stuk gemakkelijker.

Technologie

Het is handig om een voorselectie op grote lijnen te maken voordat je een verrekijker aanschaft. We spreken voorselectie op grote lijnen omdat er natuurlijk ook andere factoren zijn die je uiteindelijke keus bepalen. Het budget is mogelijk een belangrijke factor.

Wat bijvoorbeeld te denken van zaken als duurzaamheid (materiaal, constructie e.d.), waterdichtheid, grootte en gewicht?

Maar ook subjectieve zaken als: hoe ligt een kijker in de hand, hoe voelt hij als je hem tegen je oogkassen of bril plaatst, draagt hij prettig als je hem aan de draagriem om je nek hangt en kun je het foedraal aan je riem of rugzak bevestigen?

Omdat je bij het maken van de voorselectie op grote lijnen veel terminologie en technische aspecten tegenkomt, wordt daarop hieronder verder ingegaan. Daarbij zijn technische eigenschappen sterk bepalend zijn voor de kwaliteit van de kijker en dus voor de prijs en dus voor je keus.

Onderwerpen:

  • Dakkant & Porro prisma’s
  • Scherpstelling
  • Vergrotingsfactor & Gezichtsveld
  • Lenzen & Coatings

Dakkant & Porro prisma’s

Allemaal begrippen die met de constructie en het binnenste van een verrekijker te maken hebben. Qua constructie kunnen verrekijkers in twee hoofdgroepen onderverdeeld worden: dakkant-kijkers en porro-kijkers.

Bij dakkant-kijkers, herkenbaar aan de rechte buizen, liggen de lenzen in elkaars verlengde. Door hun smallere constructie zijn ze compacter dan porro-kijkers. Porro-kijkers zijn namelijk smal aan de oogzijde en breed aan de voorzijde. De lenzen liggen niet in elkaars verlengde. Prisma’s (driehoekig geslepen lenzen) zorgen voor een zodanige afbuiging van het licht (lees: beeld) dat je niet het idee hebt dat je ‘om een hoekje’ kijkt maar recht naar voren. De sen zal het prettiger vinden een smalle verrekijker vast te houden, terwijl de ander liever een iets bredere kijker in de hand houdt. Een porro-kijker is niet per definitie kwalitatief beter dan een dakkant-kijker of omgekeerd. De lens die naar de ogen gericht is heet in vakjargon oculair. De lens die naar het object gericht is heet objectief.

Porro prisma’s

verrekijkers-porro-prismaZij vertegenwoordigen de meest courante constructie. Het lichaam bevat twee prisma’s links en rechts, waarbij de objectieflenzen geschroefd zijn op het lichaam. Door dat bij een porrokijker de objectieven verder uit elkaar staan, is de diepte weergave van een porrokijker groter dan die van een kijker met dakkant prisma’s. De beeldkwaliteit van de beste porrokijkers komt overeen met die van de beste kijkers met dakkant prisma’s, al is een porrokijker over het algemeen goedkoper dan een kijker met dakkant prisma’s.

 

 

Dakkant prisma’s

verrekijkers-dakkant-prismaVerrekijkers met prisma’s in dakkant vorm hebben het oculair en objectief in een lijn staan. Hierdoor zijn ze compacter, maar is ook de dieptewerking iets minder. De fabricage van kijkers met dakkant prisma’s is duurder dan de fabricage van porrokijkers.

Scherpstelling

Bij alle verrekijkers met twee buizen biedt een scharnier tussen de buizen de mogelijkheid om de breedte van de kijker exact af te stemmen op de individuele afstand tussen de ogen. Daarnaast beschikken ze over een scherpstel rol: een traploos regelbaar draaiwiel waarmee het oculair en het objectief qua afstand zodanig van elkaar versteld kunnen worden dat het object, of het nu dichtbij of veraf staat, scherp in beeld komt.

Een aanvullende instelmogelijkheid biedt de oculair correctie, bestaande uit een traploos verstelbare ring op het oculair van sen van de twee buizen. Vaak is er namelijk sprake van een scherpteverschil tussen de ogen onderling. Met deze correctiemogelijkheid kan dat verschil opgeheven worden. Aan de hand van de +/- schaalverdeling kun je onthouden hoe je het oculair bij een volgende gelegenheid moet instellen, als je verrekijker ook door anderen gebruikt wordt.

Een individuele scherpstelling is mogelijk bij verrekijkers waarvan beide oculairs verstelbaar zijn. Is de kijker persoonlijk ingesteld dan biedt deze een scherp beeld van circa 7 meter tot oneindig.

Voor brildragers beschikken veel verrekijkers over nog een andere verstelmogelijkheid. Om de ruimte tussen oog en brillenglas te compenseren (het oculair ligt immers niet direct tegen de ogen), kunnen de oculairs enkele millimeters naar binnen geschoven of – in het geval van een rubber oogrand – omgeklapt worden.

Vergrotingsfactor & Gezichtsveld

Op verrekijkers staat steevast de vergrotingsfactor en soms het gezichtsveld, uitgedrukt in graden, vermeld. De vergrotingsfactor van een verrekijker wordt uitgedrukt in een eenvoudige formule – twee getallen verbonden door een ‘x’- symbool – die voor de leek echter een ietwat magische bijklank heeft. 8 x 40 betekent niets meer of minder dan dat de verrekijker het object dat je in het vizier hebt 8 maal vergroot en dat de diameter van de objectieflens 40 mm is. Hoe lager de vergrotingsfactor hoe ‘dichterbij’ dus het object, maar hoe lager de lichtsterkte en hoe hoger de trillingsgevoeligheid.

Wie zijn kijker alleen overdag gebruikt heeft voldoende aan een 7 of 8 maal vergrotende verrekijker met een objectiefdiameter van 20 tot 30 mm om de beste beeldkwaliteit te bereiken. Bij minder goede lichtomstandigheden biedt een 7 tot 10 maal vergrotende kijker met een lensdiameter van 40 mm of groter een goed alternatief.

Gezichtsveld

Dit is de breedte van het landschap, waargenomen door de verrekijker, gelegen op 1000 m van de waarnemer. Hoe groter hij is, des te comfortabeler de waarneming is. Het gezichtsveld wordt gedefinieerd op 1000 m en hij kan worden gegeven in graden of in meters. Het is goed te weten dat 1° = 17,40 m. Men zegt van een verrekijker dat het een groothoek verrekijker is vanaf een gezichtsveld van 110 m, dus van 6,32°.

Lenzen & Coatings

De kwaliteit van de lenzen en de uitlijning ervan is erg belangrijk voor de beeldvorming van een verrekijker. Dit verklaart dat de prijzen van verrekijkers ver uit elkaar kunnen liggen. Als de lenzen niet goed geslepen zijn, kan het beeld bijvoorbeeld in het midden wel scherp zijn, maar aan de randen niet. Je hersenen zullen altijd proberen de fouten van een kijker te compenseren, waardoor een goede kijker minder vermoeiend werkt dan een slechte.

Coatings

Coatings worden gebruikt om het lichtverlies door refecties van de lenzen te verminderen. Een kijker met goede coatings heeft daarom een grotere helderheid dan een kijker met de zelfde vergroting en objectief-diameter, zonder coatings. Over het algemeen worden de volgende aanduidingen gebruikt om aan te geven welke coatings aangebracht zijn:

  • Coated (C) – alleen het objectief is van een coating voorzien
  • Fully Coated (FC) – Alle lenzen en prisma’s zijn van een coating voorzien
  • Fully Multi Coated (FMC) – De lenzen en prisma’s zijn van meervoudige coatings voorzien

Verrekijkers van het type FMC geven de meeste helderheid, contrast en kleurechtheid.

Kijkers met dakvormprisma’s zijn soms voorzien van een anti-phase shifting coatings. Deze zorgen ervoor dat het beeld aan de randen scherper wordt.

MEER GEARGUIDE